Og ætli það Steinþór

Nei, það sem hefði verið mikilvægt fyrir íslenskt efnahagslíf hefði verið að semja ekki af sér í upphafi þegar þessi bréf voru gefin út. Ég veit svo sem ekki hversu oft ég er búinn að minnast á að þessi bréf áttu aldrei að vera í erlendri mynt.  Samkvæmt úttekt MBL á nýji bankinn að hafa tekið yfir erlend lánasöfn að upphæð 187 milljarða króna en staða bréfanna er núna 226 milljarðar eftir að búið er að greiða inn á þau 90 milljarða eða eitthvað því um líkt!  Og hvað var stór hluti af þessum 187 milljörðum í gengistryggðum krónulánum?  Þetta er glórulaus skandall og einfaldlega gjafagerningur síðustu ríkisstjórnar til þess að fegra Icesave bókhaldið.

En síðan er eitthvað ótrúlega öfugsnúið við það að nýi Landsbankinn geti yfirleitt lent í vanskilum við gamla bankann. Nýi bankinn tók einfaldlega yfir lánasöfn frá gamla bankanum og ef nýi bankinn á ekki fyrir greiðslum af þessum bréfum þá er það vegna þess að hann er annaðhvort ekki að ná að innheimta það sem til stóð af þessum lánasöfnum, sem strangt til tekið hefði átt að vera vandamál gamla bankans (þrotabúsins), eða þá að nýi bankinn hefur lofað þrotabúinu einhverju sem hann hefði ekki átt að lofa, því hinn kosturinn sem kröfuhafar stóðu frammi fyrir var að þurfa að innheimta lánasöfnin sjálfir.  Í því tilviki þá hefðu þeir aldrei fengið allan þann gjaldeyri inn í þrotabúið sem nýi bankinn er búinn að lofa þeim því lántakendurnir eru strangt til tekið fyrir innan gjaldeyrishöft og því tæplega hægt að skylda þá til þess að greiða af lánum sínum í gjaldeyri jafnvel þó svo að þeir hefðu skuldað bankanum ekta erlend lán en ekki gengistryggð krónulán.

 

Fljótt á litið þá sýnist mér þessi samningur snúast um það að halda niðri lífskjörum á Íslandi næstu 12 árin í formi lægra gengis en hefði verið hægt að ná ef menn hefðu staðið í lappirnar. Ég vona að stjórnvöld fari ekki að gefa kröfuhöfum undir fótinn með að það standi til að hleypa þeim út í gegnum höftin með þessa peninga. Sameinumst öll um það markmið að snýta þeim svo undan svíði.  

„Mikilvægt fyrir íslenskt efnahagslíf“

Frjálshyggja fyrir alifugla

Ég veit eiginlega ekki hvaðan þessi hugmynd kemur, að sú hækkun sem hefur orðið á verðtryggðum lánum í kjölfar hrunsins, sé einhvern veginn orðið að eign sem að ríkissjóður geti ráðstafað í að greiða niður skuldir.  En hugmyndin er auðvitað í takt við annað frjálshyggjurugl, að það sem sé hagkvæmt fyrir Viðskiptaráð sé gott fyrir almenning og í takt við málflutning Péturs Blöndal, sem ég hef þó nokkuð álit á, og svo Vilhjálms Bjarnasonar, sem ég hef ekkert álit á. Þetta lið er einfaldlega á eftir ókeypis hádegisverði í þessu máli.

En það má kannski einu gilda hvaða frjálshyggjusnillingur lét sér detta þetta í hug, það sem skiptir máli er að sú hækkun sem orðið hefur á verðtryggðum lánum, vegna sóðaskapar innan fjármálakerfisins fyrir hrun og rænuleysis stjórnvalda og eftirlitsaðila, er ekki lántakendum að kenna. Skaðann sem þeir hafa orðið fyrir á einfaldlega bara að bæta. Að menn séu með eitthvert múður og hálfkák við það er einfaldlega bara dónaskapur.

Jú, það er vissulega rétt að sú bæting þarf líka að ná inn Íbúðalánasjóð og það mun kosta peninga og þeir peningar eiga að koma frá þrotabúunum hvað sem líður öllum milliskrefum.  En það verður að teljast alveg einstakt afrek í kjarkleysi að ríkið skuli ekki fyrir löngu hafa farið á eftir þrotabúnum til þess að tryggja að sá skaði sem hefur orðið á lánasafni ÍBLS fari ekki óbættur hjá garði og í leiðinni tryggja að verðtryggð lánasöfn bankana sjálfra verði færð niður.

Ég minni á að ÍBLS er gjaldþrota og þeir sem ennþá trúa því að það sé hægt að horfa á hann og gera ekkert þurfa að kvarða hjá sér reiknistokkinn. Það vantar fé inn í sjóðinn og það á að sækja af algerlega gengdarlausri hörku inn í þrotabú bankana. Fyrir utan að vera réttlátt þá er það líka þjóðhagslega hagkvæmt því það minnkar snjóhengjuna. En síðasta ríkisstjórn lét ekki bara hjá leiðast að sækja bæturnar heldur virðist hún hafa tekið að sér að borga tap bankana, sem varð frá hruni og fram að "endurreisn" þeirra, ef ég hef skilið Víglundarfundargerðirnar rétt. Það liggur í augum uppi að þrotabúin áttu að borga allt tap sem varð á bönkunum á þessum tima því það tap endurspeglar einfaldlega að lánasöfnin eru ekki að skila rentu. Það er vandamál eigenda lánasafnanna (þrotabúanna) en ekki ríkisins.

Pétri Blöndal er vonandi hægt að bjarga en ég á minni von fyrir Vilhjálm Bjarna. Vilhjálmur óttast fordæmið sem kann að skapast ef farið verður í leiðréttingar; undirritaður óttast hins vegar mun meira fordæmið sem skapast ef það verður ekki gert. Vilhjálmur virðist þess utan vera alveg úti á þekju standandi, Guð hjálpi mér, sjálfur í málaferlum við banka eða fyrrverandi bankaeigendur vegna forsendubrests í sínum viðskiptum. En hvað sem því líður þá þurfa bæði Pétur og Vilhjálmur að venjast þeirri hugsun að þurfa að borga fyrir sinn eigin hádegisverð og láta það eiga sig að sníkja hann hjá þeim sem eiga nóg með að greiða fyrir sinn eigin kost, hvað þá annarra.

 

 

Greiði frekar niður skuldir

Kennaraverkfall - endurtekið efni

Það er stundum hlegið að því í mínu umhverfi að ég skuli vera með doktorspróf og samtals 3 háskólagráður en ekki stúdentspróf strangt til tekið. Ég kýs alla vega að orða það þannig að ég hefði aldrei náð að útskrifast ef ekki hefði verið fyrir kennaraverkfall árið 1989. Það er spurning hvort það stefnir í það sama hjá útskriftarárganginum hér 25 árum seinna.

Ég er að reyna að rifja þetta upp, en er í sjálfu sér ekki sá sem er best til þess fallinn, en alla vega þá þykist ég muna að það hafi verið mánaðar kennaraverkfall hjá okkar árgangi þegar ég var í 9. bekk (sem er núna 10. bekkur). Sennilega erum við að tala um árið 1985.  Ég reyndi að harka mér í gegnum Gíslasögu Súrssonar þennan mánuð sem þetta stóð yfir og sennilega tókst mér að fara yfir hana eina umferð. Það var allur lærdómurinn sem ég náði að innbyrða.

Og ef minnið svíkur mig ekki þá var þetta verkfallið þar sem áfengisverslanirnar lokuðu og ekki hægt að komast yfir brjóstbirtu eftir hefðbundnum leiðum.  Þetta var í mínum kreðsum talið mun alvarlegra en það hversu Gísli Súrsson næði að halda lengi út í útlegðinni. Til þess að komast að því þá gæti maður hvort eð er bara séð myndina þar sem Þráinn Karlsson, Arnar Jónsson að ekki sé nú talað um Gest Einar Jónasson fóru á kostum. Alla vega þá þykist ég muna að flugfreyjur og sjómenn á frökturum hefðu í þessu verkfalli náð því sem næst rokk-stjörnu status. Við þekktum enga í þessum brönsum og þurftum að láta okkur nægja að brúa verkfallið með því innbyrða vökva sem voru kannski ekki allir ætlaðir til manneldis, en það er jú íslenski stíllinn að menn bjarga sér þó að stundum vanti viskuna til skynsamlegra athafna.

Ætli að það hafi svo ekki verið annað verkfall 1986 (frekar en 1987?) hjá menntaskólakennurum sem var eitthvað styttra en verkfallið sem ég minntist á hér að ofan.  En niðurstaðan úr því var sú að kennt var á laugardögum á vorönn til þess að tappa því aftur á, sem lekið hafði út um eyrun á nemendum meðan á verkfallinu stóð. Þetta gekk alveg þó að maður kæmist kannski ekki í alveg alla dönskutímana sem voru á dagskránni á þessum aukakennslu dögum.

Síðan segir minnið mér að það hafi verið friður á vinnumarkaði (kennara) fram til vors 1989. Þá hófst langt verkfall hjá menntaskólakennurum sem byrjar eiginlega á sama tíma og upplestrarfrí hjá okkur sem vorum á leið í stúdentspróf í Menntaskólanum í Reykjavík. Daglega bárust auðvitað fréttir af samningaviðræðum og þær voru til skiptis á þá leið að verkfallið væri að fara að leysast og maður ætti að reikna með því að fara í próf eftir 2 daga eða þá, að til stæði að hætta öllu skólastarfi á landinu í 100 ár. Það er best að segja það eins og er að ég var ekki búinn þeim sjálfsaga sem þurfti til þess að lesa upp 4 ára námsefni í sumum fögum við þessi skilyrði.  Og trúlega var ég ekki einn um það.

Þegar þetta hafði gengið svona í nokkrar vikur þá misstu nemendur þolinmæðina og hótuðu því að skrá sig til náms aftur árið eftir ef setja ætti á próf með stuttum fyrirvara ef kjaradeilan leystist. Það hefði þýtt að 1990 árgangurinn hefði verið tvöfaldur sem hefði illa gengið með þann takmarkaða húsakost sem skólinn bjó yfir. Þegar þarna var komið við sögu þá hafði verkfallið náð fram yfir áætluð próflok en engin próf byrjuð og nemendur sáu fram á að tapa 4 vikum af sumarhýrunni ef próf yrðu sett á. Fæstir máttu við því. Þetta fór þannig að samstaða nemenda hélt og ég tilheyri, að því að ég best veit, eina útskrifaða árgangi Menntaskólans í Reykjavík, sem fór ekki í stúdentspróf (nokkrir nemendur fóru reyndar í sumarpróf sem haldin voru fyrir þá sem það vildu).

Auðvitað var það þannig að Guðni rektor varaði okkur eindregið við því að líf okkar yrði lítils virði án eiginlegs stúdentsprófs en það verður að segjast eins og er, að gengið hafði verið langt á þolinmæði stúdentsefna við þessi skilyrði og tæplega hægt að ætlast til þess að þeir stæðu bara klárir til þess að fara í próf fram eftir öllu sumri, með stuttum fyrirvara, ef skyndilega tækist að semja. Sjálfur gaf ég þetta bara upp á bátinn í miðju verkfalli og fór að vinna í trausti þess að gengið yrði að kröfum nemenda. 

En ég ætla að játa það fyrir ykkur núna, þegar þessi árgangur heldur upp á 25 ára "stúdentsafmæli", að mér líða aldrei úr minni þær mínútur þegar fulltrúar kennara voru að reyna að fá okkur ofan af því að beita þessari hörku.  Kennarar við skólan, sem voru upp til hópa mikið gæða fólk sem hafði eytt mikilli orku í að reyna að skóla til okkur skussana, voru ekki að gera annað en að berjast fyrir sínum kjörum og fyrir því hef ég alltaf samúð. Það tók því á að þurfa að standa fast á þessu en það voru fáir góðir kostir í stöðunni.

Ég rifja þetta upp núna um leið og ég vona að það takist að semja innan örfárra daga í núverandi vinnudeilu, en ef það tekst ekki þá skal enginn vera hissa á því þó að svipuð staða gæti komið upp og 1989. Það er einfaldlega ekki hægt að ætlast til þess að nemendur standi klárir til að fara í próf hvenær sem deiluaðilum semst um lausn. Að lesa fyrir próf er stundum eins og að reyna að toppa á íþróttamóti, hámarks þekking er bara þarna í stuttan tíma. En þegar það er sagt þá skal ég verða síðastur til þess að ætlast til að kennarar gefi vinnu sína og löngu kominn tími til þess að fara að leysa þeirra mál með lausnum sem halda til frambúðar.  

 

Fundur í kennaradeilunni hófst kl. 14

Allsherjarefnahagsátök við ESB?

Það er auðvitað miklu meira í gangi heldur en þessi makríll. Í raun er staðan sú að við eigum brátt í allsherjarefnahagsátökum við ESB.  Á meðan norræna velferðarstjórnin sat við völd þá var hægt að halda þessum átökum niðri með því að stjórnvöld gengu einfaldlega að öllu því sem ESB bað um þ.m.t að semja um Icesave og fara vel með kröfuhafa. Það þýðir í huga ESB að íslenska ríkið taki lán til þess að borga út þá erlendu aðila sem eru fastir innan við höftin, m.ö.o. að skapa grískt ástand á Íslandi. Fyrir þessu hefur Samfylkingin í raun barist linnulaust í 5 ár. Á móti þá fengum við hins vegar frið með höftin.

Nú er staðan hins vegar sú að við stjórnvölin eru flokkar sem stefna að því að snýta kröfuhöfum, en afleiðingin er væntanlega sú að hægt er að gleyma aðildarumsókn í bili, en þar fyrir utan þá kemur Seðlabanki Ísland í veg fyrir að forgangskröfur í þrotabú gamla Landsbankans séu greiddar út. Og réttilega því að það myndi stefna greiðslugetu okkar í erlendum myntum í voða.  Reynið svo að sjá fyrir ykkur hver staðan væri ef að Icesave hefði verið samþykkt með veði í öllum eigum ríkisins núna þegar þrotabú Landsbankans á bara fyrir Icesave kröfunum að nafninu til en getur í raun ekki greitt þær því þá færi landið á hausinn.     

Í raun þá held ég að þessar skærur hafi hafist með IPA styrkjunum en ég tel það ekki tilviljun að þeir voru afturkallaðir um leið og stjórnin birti áætlun sína um skuldamál heimilanna, sem eins og þið munið, byggist m.a. á því að sækja peninga með því að skattleggja þrotabú bankana. Það þýðir að sótt er að kröfuhöfum, sem er það sem velferðarstjórnin forðaðist í einu og öllu allt síðasta kjörtímabil eins og t.d. má lesa úr Víglundarfundargerðunum. 

Og núna kemur þessi "saklausa" frétt á Vísi sem birtist fyrr í dag.

http://www.visir.is/spyr-framkvaemdastjorn-esb-um-gjaldeyrishoft-islands/article/2014703149995

Samkvæmt fréttinni þá er þingmaður úr systurflokki framsóknar í Danmörku farinn að ýta við framkvæmdastjórn ESB með að "gæta hagsmuna fyrirtækja innan ESB" sem eru föst fyrir innan höftin en þau eru að megninu til vogunnarsjóðir.  Og spurður út í þetta mál þá viðurkennir þingmaðurinn að hann viti í raun ekki mikið um það, sem bendir ekki til annars en að hann sé "stik-i-rend-dreng" fyrir þá sem keyptu kröfur á föllnu bankana.

Ég á ekki von á öðru en að þrýstingurinn á íslensk stjórnvöld muni aukast jafnt og þétt næstu misserin og því liggur nokkuð á að fara að þjarma að kröfuhöfum. En það sem er erfiðast að horfa upp á er t.d. það fólk sem er að kommentera á fréttina sem ég vísa í hér að ofan. Menn berjast fyrir því af öllum lífs og sálarkröftum, og að því er virðist í flestum tilvikum án þess að gera sér grein fyrir því, að fá að valda sjálfum sér eins miklu tjóni og mögulegt er, af því að hatrið gagnvart Laugarvatnsstjórninni er svo botnlaust.

En ef ekki á að fara á eftir kröfuhöfum til þess að koma þjóðinni úr klípunni, hvað vill fólk þá leggja til í staðinn? Grískt ástand?  

 

Krafist refsiaðgerða gegn Íslandi

Af hverju hefjum við ekki bara aftur viðræður við ESB?

Já, ég velti því fyrir mér hvort að besti kosturinn í stöðunni fyrir stjórnina sé ekki bara að svæla út minkana, þ.e.a.s. að þvinga upp á yfirborðið hvers vegna það virðist í raun hafa verið ESB sem stöðvaði viðræðurnar, ef marka má skýringar Jóns Bjarnasonar.

http://jonbjarnason.blog.is/blog/jonbjarnason/entry/1358343/

Hvernig á að útfæra það er svo kannski ekki augljóst en það mætti hugsa sér að opna bara viðræðurnar aftur af Íslands hálfu og gera svo kröfu um að sjávarútvegskaflinn verði opnaður. Ef ESB segir að það sé ekki hægt nema að við lofum því að gefa eftir stjórn fiskveiða þá er það bara orðið ljóst. 

Ég geri svo ráð fyrir að það kæmi annað hljóð í strokkinn ef að það blasir við fólki að fórna þurfi sjávarútvegnum fyrir aðild að sambandinu, nema náttúrulega að LÍÚ hafi gengið svo langt á þolinmæði landsmanna að landsmenn séu til í að fórna þeim fyrir fjölbreyttara úrval af ostum og skinkum. Það er auðvitað ekki hægt að útiloka það því LÍÚ er í raun eins og gangandi almannatengslaslys, svo illa hafa þeir hugað að ímynd sinni undanfarin ár.

En kosturinn við þessa leið er klárlega sá að það þarf þá ekki að rífast um hvort að Jón Bjarnason eða Össur Skarphéðinsson er að segja satt til um afstöðu ESB.  Við fáum bara sambandið sjálft til þess að segja okkur hvern djöfullinn þeir vilja.

Fella ekki einhliða niður tolla

Here we go again!

Það er auðvitað of snemmt að álykta að þetta verði niðurstaða dómsstóla en þó er þetta í fullu samræmi við þá tvo Evrópudómsstóls-dóma sem ég hef lesið um skylt efni. Það sem er hins vegar nýtt í þessu er að þetta er í fyrsta sinn sem að það mér vitandi tekst að fá íslenskt yfirvald til þess að túlka lög um hefðbundna íslenska verðtryggingu neytendum í hag.

En gefum okkur eitt augnablik að þetta verði niðurstaðan eftir að búið er að renna þessu í gegnum dómsstóla.  Þá er í raun verið að segja að það hafi svo að segja engin löglega útfærð neytendalánastarfsemi verið stunduð í landinu í meira en áratug. Það væri í raun óborganleg snilld í breiðum skilningi þess orðalags.

Verðtryggð húsnæðislán í kerfinu í dag eru af stærðargráðunni 1500 milljarðar ef ég man rétt og gengistryggð lán voru af stærðargráðunni 2500 milljarðar ef ég hef skilið Gunnar Tómasson og Jóhannes Björn rétt.  Það myndi því láta nærri, ef þessi niðurstaða heldur almennt fyrir verðtryggð lán, að tekist hefði að lána út 3 þjóðarframleiðslur út á vafasöm lánaskjöl.

Áður en fólk lætur hræðsluáróður, um að allt fari á hausinn ef farið verði að lögum, eyðileggja fyrir sér helgina, þá er rétt að minna á þann dásamlega eiginleika verðtryggingar að hún hvorki býr til verðmæti né eyðir þeim.  Hún flytur þau bara til innan hagkerfisins.  Hagkerfið getur því ekki farið á hausinn við að útfærsla verðtryggingar verði dæmd ólögleg, en vissulega gæti það reynst þungt fyrir suma aðila að greiða það til baka sem þeir hefðu þá oftekið.      

Íslandsbanki braut gegn lögum

Ætlar enginn að andmæla Jóni Bjarnasyni?

Ef þið eruð ekki að lesa það sem Jón Bjarnason, fyrrverandi ráðherra í Jóhönnustjórninni, er að skrifa á sitt blogg þessa dagana um ESB aðildarferlið, þá eruð þið að missa af þó nokkru.  Ég mæli með þessum pistli: 

http://jonbjarnason.blog.is/blog/jonbjarnason/entry/1359221/

Og þessum pistli:

http://jonbjarnason.blog.is/blog/jonbjarnason/entry/1358735/

Og svo þessum pistli:

http://jonbjarnason.blog.is/blog/jonbjarnason/entry/1358343/

Jón fer í sínum skrifum öfga- og upphrópunnarlaust yfir stöðuna í aðildarviðræðunum eins og hún kom honum fyrir sjónir sitjandi í því ráðuneyti sem fer með þann málaflokk, þar sem trúlega mest ber í milli hjá Íslendingum og ESB.

Og takið eftir því að þið fenguð í sjálfu sér aldrei neinar upplýsingar um stöðu viðræðanna frá síðustu ríkisstjórn fyrr en þær voru settar á ís fyrir kosningarnar.  Jón rekur það skilmerkilega að það sé vegna þess að þegar þar var komið við sögu, þá var krafa ESB sú að Ísland hæfi aðlögun sem gengi lengra en það umboð sem Alþingi veitti ríkisstjórninni, þegar lagt var af stað í þessa ESB vegferð 16. júlí, 2009. Allt tal stjórnarandstæðinga um svik núverandi stjórnvalda er merkingarlaus froða þar til þeir eru búnir að svara skrifum Jóns. Af hverju var sjávarútvegskaflinn ekki opnaður og hvaða afleiðingar hefur það í för með sér að halda áfram viðræðum núna? Þýðir það það að Ísland verður að lofa því að stjórn fiskveiða flyst til Brussel ef að opna á sjávarútvegskaflann? 

Ég ætla ekki að leyna ykkur því að ég hef dáðst af baráttu Jóns í þessu máli. Hann var tilbúinn að fórna sínum pólitíska ferli fyrir málstað sem hann trúir á, og hann gerði það. Steingrímur J. var hins vegar tilbúinn að fórna okkur öllum fyrir sinn pólitíska feril og ástina á AGS.

Jón var hæddur og spottaður af velferðarbandalaginu allt síðasta kjörtímabil, en ef það er eitthvað sem við höfum lært af norrænu velferðinni þá var það það, að aldrei voru liðsmenn hennar hræddari, ósvífnari, árásargjarnari og fyrirlitlegri en þegar farið var persónulega á eftir því fólki sem yfirvegað og faglega færði rök fyrir því að keisarinn væri brókalaus. Það geta t.d. Atli Gíslason, Guðfríður Lilja, Lilja Mósesdóttir, Marínó G. N., Jón Bjarnason og svo núna síðast Sigmundur Davíð vitnað um. 

Ekki verið að þæfa málið

Að hóta sjálfum sér lífláti

Ég þykist vita að þegar farið er að fjúka í Össur karlinn að þá eru menn farnir að finna fyrir endalokunum í samfylkingarbyrginu. Hann er vanur að taka hlutunum með stóískri ró en undanfarna daga er ljóst að mótlætið er farið pirra hann.  Og lái honum hver sem vill. Ef þessi tillaga um að draga umsóknina til baka verður samþykkt á næstu dögum þá er einfaldlega verið að enda einhverja háðulegustu skógarferð sem nokkurt stjórnmálaafl hefur lagt upp í.

Og stjórnarandstæðingar eru til skiptis mórauðir af háði og bræði þegar Vigdís Hauks hendir í þá beini til þess að naga.  Nú veit ég svo sem ekki hvort þetta myndband er ekki nógu ekta til þess að fjölmiðlar nenni að sinna því, en ef þetta er heiðarlega klippt saman þá er ég ekki viss um að Samfylkingin ætti að vera að hæðast að því sem Vigdís lætur út úr sér.  Ég tek það fram að ég þurfti að gera nokkrar atlögur að því að horfa á þetta til enda en það hafðist þegar ég var búinn að taka af mér leðurbeltið og bíta í það af öllu afli á meðan ég hlustaði á stækkunnarstjóra ESB niðurlægja utanríkisráðherrann fyrrverandi sem virðist ekki hafa hugmynd um, um hvað hann var að sækja. 

https://www.youtube.com/watch?v=0O4fkcYwpu8&feature=share

„Fyrr skal ég dauður liggja“

ESB viðræðufíkn og einhentir bandittar

Þegar ég les um Steingrím J., sem getur ekki á heilum sér tekið vegna þess að hann fær ekki þjóðaratkvæðagreiðslu um áframhald ESB viðræðna, þá velti ég því fyrir mér af hverju VG gerði það þá að kröfu sinni að viðræðurnar yrðu saltaðar fyrir síðustu kosningar. Af hverju fóru þeir ekki bara fram á það við Samfylkinguna að fá slíka atkvæðagreiðslu fyrst að hún er VG svona mikilvægt? Miðað við málflutning Árna Páls og Össurar undanfarna daga þá fæst nú ekki betur séð en að slík atkvæðagreiðsla hefði verið auðsótt.

En talandi um Árna Pál þá hefur það verið dálítið átakanlegt á köflum að fylgjast með honum í þessari ESB þrautagöngu sem endurspeglast núna síðast í viðbrögðum hans við ESB skýrslunni. Hann hefur á engum tímapunkti frá því í október 2008 geta lesið rétt í stöðuna.  Hann sagði ca. 8. október 2008 að Evran gæti gert kraftaverk fyrir löndi í stöðu eins og Ísland væri í, hann taldi vorið 2009 að viðræðurnar við ESB tækju varla meira en 1-2 ár ef ég man rétt og núna, eftir að hafa ekki einu sinni náð að opna sjávarútvegskaflann í þau 4 ár sem Samfylkingin fékk frið til þess að ræða við sambandið, þá er lausnin auðvitað "bara örlítið meiri viðræður-þetta er alveg að koma" þrátt fyrir að það sé mat manna að óraunsætt sé að ætla að landið gæti fengið t.d. varanlegar undanþágur á sviði sjávarútvegs. Er það þess vegna sem Samfylkingin fer á límingunum þegar forsætisráðherra segir að landið (og þá væntanlega miðin líka) séu ekki til sölu? Er það vegna þess að SF telur miðin í raun vera föl ef það bara kemur okkur í sambandið? Þessi viðræðuárátta er farin að líkjast fíkn eða eins og að horfa á einhvern rífa í einhentan banditta allan daginn og þegar þarf að draga viðkomandi frá spilakassanum þá er svarið: "bara örlítið meir-vinningurinn er alveg að koma". 

Þegar það er sagt þá get ég haft ákveðna samúð með því að menn hafi t.d. trúað því í október 2008 að upptaka Evru gæti bjargað okkur.  Það var mikið ryk í loftinu á þeim tíma og ekki ætla ég að halda því fram að ég hafi séð í gegnum það.  Mér fannst allt eins líklegt að ÁPÁ gæti haft rétt fyrir sér þegar þetta var sagt.  Það sem er hins vegar skelfilegt í þessu samhengi er að Árni Páll, já eða Össur, taka engum sönsum alveg sama á hverju gengur. Á þá bíta hvorki rök né staðreyndir. Upptaka Evru án þess að búið væri að vinda ofan af afleiðingum hrunsins hefði fært lífskjör niður um ca. 30% miðað við núverandi stöðu. Þetta veit Árni Páll enda var enginn ágreiningur um það á síðasta þingi að upptaka Evru væri ekki í augsýn í 10 ár. Jafnvel SF-liðar voru því sammála. Og viðræðurnar við ESB eru í raun sigldar í strand og þær taka augljóslega ekki 1-2 ár. Af hverju ekki að horfast í augu við það þegar mikilvægustu kaflarnir fást ekki einu sinni opnaðir. Og það er ekki hægt að ætlast til þess að flokkar sem hafa ekki aðild að ESB á stefnuskrá sinni eigi að klára viðræður við ESB sem sambandssinnaðir flokkar náðu engum árangri í á 4 árum. ÁPÁ getur lagt af stað í nýjan ESB leiðangur ef hann vinnur kosningarnar 2017.

Lang besta innleggið um þessa ESB skýrslu kom frá Brynjari Níelssyni í grein á Pressunni sama dag og skýrslan kom út.  Hann snuprar þar bæði andstæðinga og fylgjendur aðildar fyrir villandi málflutning og að tími sé til kominn að fara að ræða um kosti þess og galla að ganga í sambandið í stað þess að vera að reyna að blekkja fólk um hvað ESB sé og hvað ESB sé ekki. Þetta er að mínu mati kjarni málsins, því þrátt fyrir andstöðu við aðild þá hika ég ekki við að viðurkenna að aðild hefur ákveðna kosti eins og trúlega lægri viðskiptakostnað með upptöku Evru. Hvað mig varðar þá eru gallarnir hins vegar mun veigameiri en kostirnir en fólk má hafa hvaða skoðun á því sem er fyrir mér. Um kostina og gallana hefði þessi umræða sennilega þurft að snúast. Í því hefur Brynjar held ég rétt fyrir sér.

Óraunsætt að undanþágur fáist

Hver á að borga restina af hruninu?

Ég geri ráð fyrir að þið hafið áttað ykkur á því að hrunið á Íslandi hefur í raun ekki verið klárað. Það var stöðvað með því að koma á gjaldeyrishöftum í landinu sem að heldur uppi gengi krónunnar.  Ef höftunum yrði lyft einn tveir og þrír þá geri ég ráð fyrir að gengisfallið yrði um 30%, sem er niðurstaðan sem maður fær ef maður parar saman áætlaðar krónueignir, sem vilja úr landi, við þann gjaldeyri sem þrotabú bankana eiga. 

En svo við höldum áfram þar sem frá var horfið í pistlinum í gær þá ligg ég ekkert á þeirri skoðun minni að hávaxtastefna SÍ hafi fyrst og fremst haft þann tilgang að halda innflutningi niðri þrátt fyrir 70-100 milljarða vöruskiptajöfnuð. Það gerir það að verkum að í gegnum vaxtaberandi eignir þá hleðst upp í snjóhengjuna og þeir sem greiða fyrir þetta eru þið lesendur góðir.  

Og mér þykir vænt um ykkur öll, jafnvel þó þið séuð í samfylkingunni. Ég vil ekki að þið séuð að borga fyrir þetta. Hins vegar eru til aðilar sem eru mér ósammála sem vilja að þið borgið þetta í formi verri lífskjara en ég tel að þið eigið skilið. Það eru að jafnaði þeir sömu og vilduð að þið greidduð Icesave, þeir sömu og tala máli kröfuhafa, þeir sömu og verja hávaxtastefnu Seðlabankans, þeir sömu og vilja kúga ykkur með verðtryggingu, þeir sömu og vilja halda Má í starfi, þeir sömu og vilja að þið takið lán til þess að borga kröfuhafa úr landi, þeir sömu og börðust fyrir því að hámarka skaða ykkar vegna gengistryggingar með afturvirkum vöxtum, þeir sömu og vilja ekki að áætlanir um skuldaleiðréttingar nái fram að ganga, þeir sömu og og og ...

Þannig að ef að þú lesandi góður er ekki haldinn þeirri sjálfsfyrirlitningu að telja öll efnahagsvandræði landsins vera þér einum að kenna, þá legg ég til að þú sáir ekki í akur óvinar þíns með því að gleypa við hræðsluáróðri eins og þessum í fréttinni sem færslan er hlekkjuð við. 

Ummælin skapa óvissu um verðbólgu