Víglundur, Steingrímur og fundargerðirnar

Ég vil byrja á að taka það fram að ég er búinn að lesa allar fundargerðirnar sem Víglundur fékk afhentar en reyndar dálítið hratt. Ég ætla í gegnum þær aftur þegar tími vinnst til. Í fundargerðunum eru svo sem ekki tæmandi upplýsingar og það þarf að giska í eyðurnar eftir að hafa lesið þetta.  Það er því best að hafa fyrirvara á þeim ályktunum sem maður dregur af þessu.

Mín tilfinning var sú eftir að fara í gegnum þetta var sú að þarna var fólk að glíma við erfitt verkefni þar sem hlutirnir þurftu að ganga hratt fyrir sig en að í raun hafi stjórnvöld ekki verið alsráðandi í þessu ferli. A.m.k. þá sýnist mér á köflum að menn þurfi að endurskoða ákvarðanir eftir að AGS er búið að fara yfir útfærslurnar sem lagðar eru til.

Ég hélt að Hawkpoint væri ráðgjafi stjórnvalda þegar ég byrjaði að lesa þetta en þegar leið á lesturinn þá var ég ekki viss.  Mér fannst þeir stundum tala málstað kröfuhafa og Víglundur dregur reyndar þá ályktun að þeir hafi verið ráðgjafar kröfuhafa ef ég skil hann rétt.

Það er lögð mikil áhersla á það allan tímann að ekki komi til málaferla við kröfuhafa. Fulltrúi Hawkpoint bendir á að kröfuhafar séu líklegir til þess að beita sér gegn Íslandi á erlendum vetfangi (eða hafi að minnst kosti hótað því). Mats Josefsson telur engar líkur á því að þeir geri alvöru úr því.  Eftir þetta þá virðist Mats Josefsson ekki sækja þessa fundi lengur.  Ég minni á að hann hvarf af landinu í fússi ósáttur við það hvernig staðið var að uppbyggingu bankakerfisins að því að mér skilst.  Ég hef á tilfinningunni að hann hafi hugsanlega viljað beyta kröfuhafa mun meiri hörku en stjórnvöld voru tilbúin til að gera.

Ég skil fundargerðirnar þannig að bankarnir hafi verið reknir með bullandi tapi frá þeim tíma sem að þeir voru teknir yfir (október 2008) og fram að þeim tíma að gengið var frá skiptingunni (sumar 2009).  Þess vegna lág mönnum lífið á (að því er þeim fannst) til þess að loka holunni.

Og í framhaldinu af þessu kemur það sem er nýtt fyrir mér og það er að fjárframlag ríkisins inn í bankakerfið fer að verulegum hluta í að fjármagna þetta tap en ekki bara í að sjá til þess að þeir hafi eiginfé eins og ég hélt alltaf.  Tek það fram að þetta er minn skilningur á textanum en ef þetta er rétt þá er þetta óskiljanlegt því hugmyndin með neyðarlögunum var væntanlega að taka eignir inn í nýju bankana sem paraðar væru saman við innistæðuskuldbindingar og að ríkið fjármagnaði eiginféð en ekki tap bankana sem kemur til vegna þess að lánasöfn eru ekki að skila af sér nægum tekjum til þess að standa undir vöxtum af innistæðum. Ef lánasöfn eru að skila tapi þá er það kröfuhafar sem eiga að borga það en ekki ríkið að mínu viti.

Það kemur fram í fundargerðunum að vaxtastefna Seðlabankans og AGS var að ganga frá bönkunum dauðum á þessum tíma, því bankarnir réðu illa við að greiða háa vexti á innistæðurnar á meðan lánasöfnin voru ekki að skila sínu.

Ég skil fundargerðirnar þannig að tap af uppkaupum bankana af ónýtum eignum í peningamarkaðssjóðum sé fjármagnað af ríkinu. Ef þetta er rétt skilið þá fer það gegn því sem áður hefur verið haldið fram af mörgum stuðningsmönnum síðustu stjórnar að peningamarkaðssjóðir hafi ekki kostað ríkið neitt.

Ég held að það sé Andrew Speirs frá Hawkpoint sem á bendir á á einhverjum tímapunkti að hann skilji ekkert í gjaldeyrislánum Landsbankans.  Einungis 25% þeirra virðast vera raunveruleg gjaldeyrislán að hans sögn. Þetta er auðvitað athyglisvert í samhengi við það sem seinna gerðist (lánin að stærstum hluta dæmd ólögleg vegna þess að þau voru ekki raunveruleg gjaldeyrislán).

Ég man ekki eftir neinu í fundargerðunum sem varpar nánara ljósi á það af hverju annað af skuldabréfum Nýja Landsbankans er gefið út í erlendri mynt.  Það er spurning sem Steingrímur þarf að svara og ef það svar er ekki ásættanlegt þá á að höfða á hendur honum dómsmál.    

„Á ég að staðfesta að Víglundur og Vigdís séu snillingar?“

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 28.1.2014 kl. 18:09]

Ég skal svara því: það var til að borga Icesave. Núna er hinsvegar búið að dæma það ólöglegt.

Þess vegna þarf að rifta þessum ólöglega gjörningi. Og við það myndi stærsti biti snjóhengjunnar bráðna undireins.

Þetta er ekki bara ólögleg ríkisábyrgð á innstæðum (sem Landsbankinn var látinn vera leppur fyrir), heldur er ólögmætið víðtkt og á mörgum stigum. Þetta fer margfalt fram úr lögboðnu hámarki áhættuskuldbindinga tengdra aðila í fjármálakerfinu. Reyndar er engum banka leyfilegt að hvorki veita né taka svona stórt lán í einu stykki, við erum að tala um meira en helming af árstekjum ríkissjóðs! Þetta er líka gengistryggt, sem er beinlínis ólöglegt og er búið að dæma ólöglegt margoft í Hæstarétti Íslands.

Lausn sjónhengjuvandans hefst á því að taka þetta uppdiktaða skuldabréf, rífa það í tætlur og kveikja í tætlunum.

[Benedikt Helgason, 28.1.2014 kl. 19:00]

Já, það blasir við Guðmundur að þetta skuldabréf er væntalega gefið út til þess að koma Hollendingum og Bretum framhjá höftunum með Icesave kröfurnar. Það vitum við báðir.

En formsins vegna þá hefði ég viljað gefa SJS færi á að benda á þær erlendu eignir sem nýji bankinn á að hafa tekið yfir til þess að réttlæta þessa skuldabréfaútgáfu áður en stofnað verður til dómsmáls gegn honum. Og þá dugar ekki að benda á þau 75% af "gjaldeyrislánum" bankans, sem Andrew Speirs hafði tekið eftir að væru í raun krónulán.  Því jafnvel þó þau hefðu verið dæmd lögleg í Hæstarétti þá hefur lántakendum þessara lána ávalt verið heimilt að greiða af þeim í íslenskum krónum og geta þau þar með ekki myndað erlenda eign í eignasafni nýja bankans. En það vitum við auðvitað líka báðir.

[Gunnar Sigfusson (IP-tala skráð) 28.1.2014 kl. 20:10]

Mér sýnist þú hafa greint þetta nokkuð sannfærandi Benedikt. Og held að nýjustu skýrslur af kostnaði ríkissins við endurreisn bankanna staðfesti þetta.

[Benedikt Helgason, 28.1.2014 kl. 21:10]

Takk fyrir innlitið Gunnar.

Það er smá saman að komast mynd á hvað gekk á þessa fyrstu mánuði eftir hrun og þó ég myndi kannski ekki orða þetta á alveg sama hátt og Víglundur þá held ég að hann hafi mikið til síns máls. 

[Helgi Jónsson (IP-tala skráð) 29.1.2014 kl. 08:29]

    1

Ég skal svara því: það var til að borga Icesave. Núna er hinsvegar búið að dæma það ólöglegt.

Villtu þá meina Guðmundur að Icesave verði ekki borgað...??

[Benedikt Helgason, 29.1.2014 kl. 09:28]

Sú leið sem ég hefði viljað kanna Helgi Jónsson, er að setja gamla Landsbankann í gjaldþrotameðferð.  Eftir því sem ég fæ best séð þá ætti tæknilega að vera hægt að vinda ofan af þessu skuldabréfi með þeim hætti. Í prinsippinu þá myndi nýji bankinn halda áfram að greiða af bréfinu í gjaldeyri en gamli bankinn þyrfti að skila þeim gjaldeyri inn í SÍ og kröfuhafar svo að kaupa gjaldeyri á réttu verði (ca. 240 kr per evra) fyrir þær krónur sem þeir fengju úr búinu.

Mér sýnist í fljótu bragði að þetta myndi þýða að Icesave kröfurnar yrðu greiddar en almennir kröfuhafar í gamla Landsbankann fengju minna í sinn hlut.

Þegar þetta er sagt þá er ég viss um að það er fullt af hlutum sem mögulega kunna að vera því til fyrirstöðu að þetta sé hægt t.d. einhvers konar undirliggjandi samkomulag milli verlferðarstjórnarinnar og Breta og Hollendinga til þess að segja eitthvað, en til þess að fá úr því skorið þarf að fá upp á borðið allar fundargerðir tengdum fundahöldum með Icesave kröfuhöfunum. En ég óttast reyndar, eftir að hafa lesið fundargerðir Víglundar, að það sé ekki allt fært til bókar á slíkum fundum. Það virðist skýna í gegn þegar maður les þær. 

Það sem gengur hins vegar örugglega ekki að mínu viti er að gefa út skuldabréf í erlendri mynt, án þess að nýji bankinn taki yfir tilsvarandi eignir í erlendri mynt eins og virðist vera raunin, og koma svo tveimur árum eftir að bréfið er gefið út og segja að þjóðarbúið stefni í þrot í erlendri mynt út af þessu bréfi. Ef það er tilfellið þá má það aldrei enda öðruvísi en með dómsmáli á hendur þeim sem stóðu að útgáfu skuldabréfsins.