Að þynna út Seðlabankatoppinn

Það er eitthvað drama í gangi út af þessu samtali Sigmundar og Gísla Marteins. Ég er að reyna að hafa áhuga á því en það kemur bara ekki. Biðst afsökunnar á því.

Það sem ég hef hins vegar áhuga á er yfirstjórn Seðlabankans sem mun hafa verið rædd í samtali þeirra félaganna.  Og mér er sama hvort það þarf 1, 2, 3 eða 4 bankastjóra til þess að þynna út áhrif Más í bankanum. Aðalatriðið fyrir mér er að það verði að veruleika. Um þá ósk mína hef ég nokkrum sinnum bloggað.

Már virðist ennþá vera á þeirri skoðun að það sé hægt að vinda ofan af gjaldeyrishöftunum með því að halda niðri ráðstöfunnartekjum heimilanna þannig að þau séu ekki að keppa um kaup á gjaldeyri við kröfuhafa bankana. Að minnsta kosti þá setti hann mannskap í það innan bankans hér nýlega í að kjökra yfir því opinberlega að á því væri stórhætta að skuldaleiðréttingar stjórnarinnar kæmu fólki til góða.  Það virðist ekki samræmast markmiðum bankans.

Rifjast þá upp fyrir mér farsinn sem fór í gang þegar gengistryggingin féll í Hæstarétti.  Það var sko eitthvað sem gat soðið í mönnum hlandið á Kalkofnsveginum. Enda er bankinn stór kröfuhafi í þrotabú gömlu bankanna og þarf væntanlega háa vexti af lánasöfnum sem hann á, til þess að standa undir háum raunvöxtum sem ég giska á að jöklabréfaeigendum hafi verið lofað gegn því að þeir væru ekki að hreyfa sínar innistæður. Lykilinn að þessu var að fá dæmda SÍ vexti ofan á gengistryggðu lánin, þá vexti náði bankinn að væla út með því að bera sig aumlega í fjölmiðlum. Það virðist aldrei skorta fólk innan bankans til þess að vinda sér í svoleiðis verkefni.

Og vel á minnst það virðist vera alveg sama hversu oft t.d. Marínó G. N. eða Heiðar Már eða bara einhver annar flettir ofan af þessum hörmungum á Kalkofnsveginum, menn halda bara áfram að moka vöxtum ofan á snjóhengjuna. Heiðar Már benti á ef ég man rétt að bankinn hefði nýlega týnt 200 milljörðum af gjaldeyrisskuldum þjóðarbúsins og mun skýringin hafa verið að þær hurfu við uppfærlsu forrita.  Ég veit það svo sem ekki, vissulega getur margt gerst þegar menn fara úr Windows XP yfir í eitthvað sem þróað hefur verið á þessari öld en hvort þetta á raunverulega við rök að styðjast er ekki gott að segja.

En það þarf ekki að rífast um það hvenær botninum var náð í holunni á Kalkofnsveginum. Það var í landsdómsmálinu þegar hver snillingurinn úr bankanum á fætur öðrum, settist upp í vitnastúkuna og lýsti því hvernig hann eða hún hafði séð allt hrunuið fyrir, varað við því að bankarnir væru marggjaldþrota "so help me God".  Það tókst ekki blása í burtu þessari froðu fyrr en Hreiðar Már fyrrum Kaupthings forstjóri benti þeim á að ef þeir hefðu haft minnstu hugmynd um hvað var í gangi þá hefðu þeir ekki reynt að taka yfir Glitni til þess eins að komast að því 7 dögum seinna að bankinn væri í raun hola í jörðinni. 

En svo við ljúkum þessu af með ekki fréttinni um Gísla Martein og Sigmund þá sýnist mér að sá síðastnefndi megi ekki opna munnin á sér þessa dagana án þess að ESB vængurnn snappi af bræði.  Það má að minnst kosti ekki segja opinberlega að landið sé ekki til sölu, það er nefninlega eitthvað sem ESB liðið þolir ekki að heyra eða virðist a.m.k. ekki samrýmast þeirra stefnu.

       

„Vá. Þetta var furðulegt“

Hrósa Má

Það er best að hrósa Má (Guðmundssyni) áður en maður hefst handa við að hrauna yfir Seðlabankann.  Már fær hrós fyrir að átta sig á því núna að það er ekki til óskuldsettur gjaldeyrisvaraforði fyrir þessum Icesave kröfum.

Það sem hann fær hins vegar ekki hrós fyrir er að hafa "ekki" áttað sig á því þegar skuldabréf nýja Landsbankans var gefið út, fyrir ekki svo löngu síðan, að þjóðin myndi stefna í greiðsluþrot í erlendri mynt vegna þessa örlætis í garð Hollendinga og Breta. Af hverju kom Már ekki í veg fyrir að bréfið yrði gefið út í erlendri mynt?

Fyrir ykkur sem hafið ekki áttað ykkur á stærð vandamálsins ennþá þá má minna á að í nýlegri frétt Vísis þá kom það fram að ríki, fyrirtæki því tengd og sveitarfélög þyrftu að greiða 640 milljarða í gjaldeyri af lánum á næstu 4 árum. Þar af 300 milljarða vegna Landsbankabréfsins. Í þessu samhengi má svo nefna að vöruskiptajöfnuður árið 2013 var hagstæður um 70 milljarða króna.  

Það skal tekið fram að nýji Landsbankinn er búinn að vera að safna í sarpinn fyrir skuldum sínum við gamla bankann en það dugar ekki til. Þá er rétt að rifja upp, að spurður að því fyrir ca. tveimur árum síðan hvað nýji Landsbankinn muni gera ef hann nái ekki að skaffa þann gjaldeyri sem hann er búinn að lofa gamla bankanum, þá svaraði talsmaður bankans því til að það yrði nú ekki mikið mál; þeir myndu bara kaupa gjaldeyri á markaði!  Það er auðvitað enginn leið að átta sig á því af hverju bankakerfið á Íslandi fór á hausinn 2008 með ca. 30% endurheimtur þegar tekið er mið af því að öll útibú kerfisins virðast hafa verið stútfull af snillingum og virðast vera það enn. 

Mér sýnist skattgreiðandi góður að það sé í raun alveg sama hversu mikið Má tekst að lengja í skuldabréfinu. Það mun bara kaupa þér lengri frest til þess að borga það sem þú átt ekki að borga. Þú situr einfaldlega uppi með tap upp á ca. 100 milljarða ef ekki tekst að þvinga fram uppgjör á gamla bankanum í krónum eða að þvinga fram lækkun á skuldabréfinu sem tekur mið af mismuninum á aflands- og álandsgengi.

Og vel á minnst. Hver væri staða landsins núna ef að tekist hefði að þvinga fram ríkisábyrgð á Icesave með veði í öllum eigum ríkisins?

   

LBI óskar eftir undanþágu frá höftum

Víglundur, Steingrímur og fundargerðirnar

Ég vil byrja á að taka það fram að ég er búinn að lesa allar fundargerðirnar sem Víglundur fékk afhentar en reyndar dálítið hratt. Ég ætla í gegnum þær aftur þegar tími vinnst til. Í fundargerðunum eru svo sem ekki tæmandi upplýsingar og það þarf að giska í eyðurnar eftir að hafa lesið þetta.  Það er því best að hafa fyrirvara á þeim ályktunum sem maður dregur af þessu.

Mín tilfinning var sú eftir að fara í gegnum þetta var sú að þarna var fólk að glíma við erfitt verkefni þar sem hlutirnir þurftu að ganga hratt fyrir sig en að í raun hafi stjórnvöld ekki verið alsráðandi í þessu ferli. A.m.k. þá sýnist mér á köflum að menn þurfi að endurskoða ákvarðanir eftir að AGS er búið að fara yfir útfærslurnar sem lagðar eru til.

Ég hélt að Hawkpoint væri ráðgjafi stjórnvalda þegar ég byrjaði að lesa þetta en þegar leið á lesturinn þá var ég ekki viss.  Mér fannst þeir stundum tala málstað kröfuhafa og Víglundur dregur reyndar þá ályktun að þeir hafi verið ráðgjafar kröfuhafa ef ég skil hann rétt.

Það er lögð mikil áhersla á það allan tímann að ekki komi til málaferla við kröfuhafa. Fulltrúi Hawkpoint bendir á að kröfuhafar séu líklegir til þess að beita sér gegn Íslandi á erlendum vetfangi (eða hafi að minnst kosti hótað því). Mats Josefsson telur engar líkur á því að þeir geri alvöru úr því.  Eftir þetta þá virðist Mats Josefsson ekki sækja þessa fundi lengur.  Ég minni á að hann hvarf af landinu í fússi ósáttur við það hvernig staðið var að uppbyggingu bankakerfisins að því að mér skilst.  Ég hef á tilfinningunni að hann hafi hugsanlega viljað beyta kröfuhafa mun meiri hörku en stjórnvöld voru tilbúin til að gera.

Ég skil fundargerðirnar þannig að bankarnir hafi verið reknir með bullandi tapi frá þeim tíma sem að þeir voru teknir yfir (október 2008) og fram að þeim tíma að gengið var frá skiptingunni (sumar 2009).  Þess vegna lág mönnum lífið á (að því er þeim fannst) til þess að loka holunni.

Og í framhaldinu af þessu kemur það sem er nýtt fyrir mér og það er að fjárframlag ríkisins inn í bankakerfið fer að verulegum hluta í að fjármagna þetta tap en ekki bara í að sjá til þess að þeir hafi eiginfé eins og ég hélt alltaf.  Tek það fram að þetta er minn skilningur á textanum en ef þetta er rétt þá er þetta óskiljanlegt því hugmyndin með neyðarlögunum var væntanlega að taka eignir inn í nýju bankana sem paraðar væru saman við innistæðuskuldbindingar og að ríkið fjármagnaði eiginféð en ekki tap bankana sem kemur til vegna þess að lánasöfn eru ekki að skila af sér nægum tekjum til þess að standa undir vöxtum af innistæðum. Ef lánasöfn eru að skila tapi þá er það kröfuhafar sem eiga að borga það en ekki ríkið að mínu viti.

Það kemur fram í fundargerðunum að vaxtastefna Seðlabankans og AGS var að ganga frá bönkunum dauðum á þessum tíma, því bankarnir réðu illa við að greiða háa vexti á innistæðurnar á meðan lánasöfnin voru ekki að skila sínu.

Ég skil fundargerðirnar þannig að tap af uppkaupum bankana af ónýtum eignum í peningamarkaðssjóðum sé fjármagnað af ríkinu. Ef þetta er rétt skilið þá fer það gegn því sem áður hefur verið haldið fram af mörgum stuðningsmönnum síðustu stjórnar að peningamarkaðssjóðir hafi ekki kostað ríkið neitt.

Ég held að það sé Andrew Speirs frá Hawkpoint sem á bendir á á einhverjum tímapunkti að hann skilji ekkert í gjaldeyrislánum Landsbankans.  Einungis 25% þeirra virðast vera raunveruleg gjaldeyrislán að hans sögn. Þetta er auðvitað athyglisvert í samhengi við það sem seinna gerðist (lánin að stærstum hluta dæmd ólögleg vegna þess að þau voru ekki raunveruleg gjaldeyrislán).

Ég man ekki eftir neinu í fundargerðunum sem varpar nánara ljósi á það af hverju annað af skuldabréfum Nýja Landsbankans er gefið út í erlendri mynt.  Það er spurning sem Steingrímur þarf að svara og ef það svar er ekki ásættanlegt þá á að höfða á hendur honum dómsmál.    

„Á ég að staðfesta að Víglundur og Vigdís séu snillingar?“

Námslánakerfið og háskólavæðingin

Þessi pistill mun ekki gera mig vinsælan en það er svo sem ekkert nýtt í því. 

Ég held að við séum að einhverju leyti á rangri leið með þetta háskóla- og námslánakerfi okkar. Í dag er það þannig að fólk sem starfar á Íslandi og er byrjað að greiða af sínum námslánum þarf að endurgreiða sem svarar ca. einum útborguðum mánaðarlaunum á ári til LÍN.  Það segir sig sjálft að þegar gefur á bátinn eins og gerðist 2008, að þá eru margir sem eiga erfitt með að rífa ein mánaðarlaun út úr bókhaldinu árum saman.

Og ég held að þessi vandi LÍN endurspegli það sem ég hef stundum kallað háskólavæðingu starfsgreina sem hefur verið þróunin undanfarna áratugi á Íslandi og var væntanlega liður í kjarabaráttu, þ.e.a.s. að menn töldu að með því að auka menntun á bak við störfin að þá hlytu launin að hækka. Allir eiga að fara í menntaskóla og helst að klára BS og MS gráður í framhaldinu, þannig að fólk er að koma út á vinnumarkað 25-27 ár. Það kann að vera að launin hafi í einhverjum tilvikum hækkað við þetta en það er ekki þar með sagt að ævitekjurnar geri það. Og einhver þarf að fjármagna framfærsluna frá ca. tvítugu og fram að fyrsta starfi.

Það spurning hvort að það væri ekki farsælla fyrir þjóðarbúið að reyna að stytta tímann fram að stúdentsprófi þannig að ungmenni útskrifist að jafnaði 18-19 ára. Hætta svo að troða öllum í gegnum menntaskóla en í staðinn að reyna að beina ungu fólki í starfstengdara nám strax eftir grunnskóla fyrir þau fög sem strangt til tekið krefjast ekki háskólagráðu. Það þýðir i raun afháskólavæðingu fyrir sum fög sem er auðvitað ekki líklegt til vinsælda en það sem ynnist með þessu væri að fólk kæmist fyrr á vinnumarkað og stærri hluti einstaklinga næði að fullmennta sig á meðan hann væri ennþá í foreldrahúsum. M.ö.o. námslánaskuldir yrðu almennt lægri og ár á vinnumarkaði fleiri. Fólk sem færi slíka leið kæmi sér væntanlega líka fyrr þaki yfir höfuðið en þeir sem færu í lengra nám.

Ef ykkur skortir einhver fordæmi fyrir því að svona kerfi geti virkað þá get ég nefnt að í Sviss fara ca. 15% nemenda í menntaskóla ef ég man rétt. Þar fyrir utan þá fer verulegur hluti ungmenna í einhverskonar blöndu af fjölbrauta- og starfsnámstengdum skólum. Ég er ekki að segja að þetta kerfi sé fullkomið en það vekur mann þó til umhugsunnar um á hvaða leið við erum með þessi mál heima á klakanum.       

Erfiðara að standa í skilum við LÍN

Bólfélagastærðfræði

Gæti verið að þáttakendur í könuninni hafi kannski ekki verið að segja satt og rétt frá? 

Í könnuninni sem vitnað er í þá er dreginn þessi ályktun: 

"Munurinn á kynjunum liggur einna helst í fjölda bólfélaga – karlmenn eiga að meðaltali um tíu bólfélaga, en konur sjö yfir ævina".

Nú er maður auðvitað að hætta sér út á jarðsprengjusvæði og ég vil heldur ekki útiloka að stærðfræðin sé að bregðast mér í jafn flóknu viðfangsefni og þetta nú er, en ef við gefum okkur að allir þátttakendur í könunni séu að greina satt og rétt frá og endurspegli raunveruleikann fyrir kynin, og að mengið "konur" og mengið "karlar" innihaldi jafn marga einstaklinga, þá er einungis hægt að útskýra þennan mun á meðalfjölda bólfélaga kvenna og karla með samkynhneigðum ástarsamböndum og þá þannig að samkynhneigðir karlmenn eigi mun fleiri bólfélaga en samkynhneigðar konur. Þetta er vegna þess að þegar gagnkynhneigður karlmaður eignast nýjan bólfélaga þá gerist það ekki öðruvísi en með þeim hætti að gagnkynhneigð kona eignast nýjan bólfélaga.  

Það skal tekið fram að ég hef ekki legið yfir samsetningu þátttakenda í þessari mikilvægu könnun en mér finnst einhvern veginn af endursögn Smartlands það skýna í gegn að þátttakendur voru/eru gagnkynhneigðir. Eigum við þá ekki að bara að giska á að karlarnir hafi svona helst til verið að ýkja árangurinn og konurnar hafi svona heldur verið að draga úr honum þegar spurningunum var svarað?

Karlar eiga fleiri bólfélaga

Grein viðskiptablaðs Morgunblaðsins um kröfuhafa gömlu bankanna frá því í dag er skyldulesning!

Ég er búinn að bíða lengi eftir því að einhver tæki saman lista yfir þá Íslendinga sem eru að vinna gegn hagsmunum landsins í þessu máli.

Í guðanna bænum ekki hlusta nokkurn tímann á sjálfsréttlætingu fólks sem tekur þátt í þessu því við skulum ekki gleyma því eitt augnablik að á endanum á þessu veðmáli vogunnarsjóða og annarra kröfuhafa er íslenska velferðarkerfið og þau lífskjör sem íslenskur almenningur mun þurfa að búa við næsta áratuginn eða áratugina ef allt fer á versta veg.  Við erum að tala um laun hjúkrunnarfræðinga, lækna og kennara; framlög til sjúkrahúsa, öldrunnarheimila, menntunnar, vísindastarfa, menningar, lista ... und, und, und ... eins og Svisslendingar myndu orða það.

Og viti menn! Er ekki ídeólógískur farastjóri samfylkingarinnar, talsmaður norrænu velferðarstjórnarinnar, að skrapa sér salt í grautinn með því að vinna fyrir þennan hóp aðila sem eru að reyna að sannfæra stjórnvöld um að taka lán til þess að niðurgreiða í þá gjaldeyri.  Og hvaða þingmenn voru það sem í mars 2013 milduðu tillögu Seðlabankans um breytingu á lögum um gjaldeyrishöftin? Þarf að minna einhvern á hvað gerðist síðast þegar stjórnmálaflokkur taldi það vera skyldu sína að vera í "góðu talsambandi" við fjármálageirann?

Það rifjast a.m.k. upp fyrir mér að Helgi Hjörvar kom í útvarpsviðtal einhvern daginn eftir að lögin voru sett í mars 2013, þar sem hann varði þá ráðstöfun að ekki bæri að færa erlendar eignir þrotabúanna undir höftin. En að koma í veg fyrir að þessar erlendu eignir komist í hendur kröfuhafa áður en búið er að semja um krónueignirnar er trúlega eina alvöru vörn landsmanna gegn því að kröfuhafar setji landið endanlega á hausinn. 

Sem betur fer, alveg sama hvað fólki finnst um framsókn og íhaldið, þá er þrátt fyrir allt dálítið annar bragur á viðbrögðum núverandi stjórnar við þessum vanda en síðustu stjórnar. Ég fullyrði að sú stjórn stefndi að því að nota skuldsettan gjaldeyrisvaraforða þjóðarinnar til þess að frelsa kröfuhafa úr prísundinni og hvarf ekki frá því plani fyrr en að það rann loksins upp fyrir þeim að varaforðinn dugar ekki einu sinni til, til þess að bræða snjóhengjurnar. Þær sömu snjóhengjur sem endalaust hefur verið hlaðið í allt síðasta kjörtímabil með því að afhenda kröfuhöfum bankana svo þeir gætu hámarkað afrakstur innheimtustarfsins.

„Herra Ísland“ ræður ferðinni

Þetta líkar mér.

Í rauninni þá var hrunið bremsað í október 2008 með því að setja á gjaldeyrishöft og núna er tekist á um það hver eigi að borga fyrir þann hluta hrunsins sem ennþá er haldið aftur af. Það hefur auðvitað oft komið fram hérna á blogginu hjá mér áður að ég hef litla trú á að efnahagsvandi þjóðarinnar verði leystur öðruvísi en að kröfuhafar gömlu bankanna verði beyttir botnlausri hörku.

Fyrir ykkur sem haldið að það sé hægt að losa gjaldeyrishöftin með upptöku Evru þá er það svo sem fræðilega séð hægt. Vandinn við þá leið er bara sá að til þess að geta farið hana þá sýnist mér að lífskjör á Íslandi þurfi að taka aðra 20-30% dýfu nema að menn trúi því að seðlabanki Evrópu sé að fara að gefa Íslendingum peninga.  Það skortir a.m.k. formdæmi fyrir því að bankinn vinni með þeim hætti. Þið getið spurt Íra, Grikki og Kýpurbúa ef þið trúið mér ekki.

Til þess að fara inn í myntsamstarfið þá þarf að velja skiptigengi sem varið verður með vikmörkum við Evru. Það þýðir væntanleg að ef gengi krónunnar er að falla niður fyrir vikmörk þá mun Seðlabanki Evrópu sjá til þess að SÍ fái nægar Evrur í hendur til þess að kaupa krónur til þess að snúa þeirri þróun við.

Segjum sem svo að skiptigengið væri á morgun valið 160. kr. pr. Evra og höftunum létt þá mun hefjast fjármagnsflótti úr landinu á óþægilegum skala því misvægið í hagkerfinu á núverandi genisskráningu SÍ er ca. 1000-1200 milljarðar króna. Fjármagnsflóttinn verður ekki fjármagnaður öðruvísi en með lántöku SÍ hjá Seðlabanka Evrópu og þar með yrði hann að skuld íslenskra skattgreiðenda sem yrðu trúlega einhverja áratugi að borga hann nema að það finnist olía norður í hafi.

Andri Geir Arinbjarnarson, sem bloggar töluvert um efnahagsmál, telur að fara beri þessa leið af því að við að fara inn í myntsamstarfið þá muni traust á landinu aukast það mikið að fjármagnsflótti verði ekki af þessar stærðargráðu sem ég tel að hann verði. En er einhver tilbúinn til þess að leggja allt íslenska hagkerfið undir í svoleiðis veðmáli? Og það er ekki eins og það skorti fordæmi fyrir því að það geti brostið á með fjármagnsflótta hjá löndum sem eru með Evru.  Ég minni bara á Kýpur í því samhengi sem voru að fá lán frá Seðlabanka Evrópu upp á andvirði 1600 milljarða króna til þess að "leysa" sinn vanda.

Það sem mér finnst hins vegar miklu líklegra að myndi gerast ef við færum inn í myntsamstarfið er að Seðlabanki Evrópu myndi segja við Íslensk stjórnvöld að hann væri til í að taka þátt í að verja gengi sem væri nær 220-240 kr. pr. Evra.  Það sem myndi gerast í framhaldinu væri þá að misvæginu í hagkerfinu væri vissulega eytt og erlendir eigendur krónueigna væru trúlega tilbúnir að vera áfram í landinu, en á móti kæmi að allar eignir og laun Íslendinga myndu rýrna um 20-30% í Evrum talið.  M.ö.o. landsmenn færu í gegnum aðra gengisfellingu sambærilega við þá sem við sáum í mars 2008.  Má heimilisbókhald ykkar við því?

Ég vona að fólk fari að átta sig á því að skársta lausnin á vanda landsins felst í því að skrúfa niður misvægið í hagkerfinu áður en höftum verður létt.  Það er hugsanlega hægt að ná því fram með því að beyta kröfuhafa gömlu bankana hörku af þeirri stærðargráðu sem gefin er í skyn í frétt mbl.is sem þetta blogg vísar í. Í raun þá held ég hins vegar að þessi leikur hafi hafist um helgina þegar stjórnin kynnti lausn á skuldamálum heimilanna sem byggir á því að kröfuhafar borgi.  Svar ESB var að afturkalla IPA styrkina en það þarf varla að minna á að ESB bað íslensk stjórnvöld að fara vel með kröfuhafa rétt eftir hrun samanber frásögn Geirs H. Haarde um helgina.  Þetta var jú kjarnin í efnahagsstefnu Samfylkingarinnar, að kröfuhafar fengju verkfæri til þess að hámarka virði lánasafnanna og að íslensk heimili skyldu borga.

Hanskarnir eru sem sagt farnir af og ég væri hissa ef við færum ekki að sjá einhver alvöru læti núna á næstunni.

  

Skoða leiðir til að þrýsta á kröfuhafa

Jákvæð áhrif skuldaleiðréttinga á stöðu ÍBLS

Vandamál ríkisins og þar með skattreiðenda, ef ekkert frekar yrði aðhafst í skuldamálum heimilanna, er að verulegur hluti af veðum ÍBLS eru á yfirveðsettum eignum og hvaða bankamaður sem er í heiminum getur sagt ykkur að þau lán fást aldrei greidd upp í topp.  Það tjón lendir að öllu óbreyttu á ríkissjóði nema að menn treysti sér til þess að setja sjóðinn í þrot og láta reyna á ríkisábyrgðina.  Þetta er það vandamál sem andstæðingar skuldaleiðréttinga fást aldrei til þess að tala um, þ.e. að það kostar ríkið tugi milljarða að gera ekkert.

Með skuldaniðurfærsluleiðinni sem kynnt var í gær þá sé ég ekki betur en að skatturinn á fjármálafyrirtækinn fari að ca. 3/4 í að greiða niður lán hjá lántakendum ÍBLS sem mun að einhverju leyti hjálpa til við að vinda ofan af yfirveðsetningarvandamáli sjóðsins (ég geri ráð fyrir að ÍBLS sé með 3/4 af öllum lánum sem verða leiðrétt). Það ætti að létta álagið á ríkissjóð á næstu árum. Restin af skattinum, ca. 1/4, fer í að færa niður lán hjá fjármálafyrirtækjum og lífeyrissjóðum.  

Fyrir mér þá lítur skuldaleiðréttingin út eins og tiltölulega hagstæð niðurstaða fyrir skattgreiðendur sem gerðu trúlega margt vitlausara núna en að sameinast í þeirri bæn að skattlagning á fjármálafyrirtæki í slitameðferð haldi fyrir dómsstólum. Plan B, ef dómsmál tapast, er svo væntanlega að ná einfaldlega krónueignunum af þrotabúunum þegar kröfuhöfum verður hleypt í erlendu eignirnar.

En áður en kemur að því að framkvæma þetta allt saman, þá geri ég ráð fyrir að fyrir liggi niðurstaða frá dómsstólum um lögmæti á framkvæmd verðtryggingar á neytendalánum.  Mér sýnist í fljótu bragði að það væri þjóðhagslega hagkvæmt ef að dómurinn félli lántakendum í vil því það minnkar væntanlega krónueignir erlendra kröfuhafa. Öll önnur áhrif af slíkum dómi væru eignatilfærsla innan hagkerfisins án þessa að peningar færu út úr því eða kæmu inn í það.

 

Tímabært að bankarnir taki þátt

Kröfuhafaáróður?

Það kann að vera nokkuð til í því hjá Lars Christensen að íslenskir stjórnmálamenn hugsi í skammtímalausnum. Hins vegar vegar þá lyktar þetta Bloomberg innslag af kröfuhafaáróðri en þeir virðast hafa greiðan aðgang að íslenskum fjölmiðlum sem bergmála allt sem þeir láta hafa eftir sér. Og það virðist ekki vera skortur á fólki á Íslandi sem að fær ánægju út úr því að láta skelfinguna ítrekað ná á sér tökum. Það má því segja að það sé til markaður fyrir svona málflutning.

En alla vega, þá má gera ráð fyrir umtalsverðum hávaða eftir að stjórnin kynnir áætlun sína í skuldamálunum væntanlega á morgun eða eftir helgi.  Miðað við viðbrögðin hjá vinstri blogghernum hér í morgunsárið hins vegar, þá velti ég því  fyrir mér hvort að það hafi hugsanlega verið sniðugt að leka upplýsingum um hvað gæti verið í vændum í gegnum mbl.is, sem var með þetta sem fyrstu frétt í morgun ("eftir áræðanlegum heimildum" og svo framvegis). Bloggherinn virðist a.m.k. ekki vita í hvorn fótinn hann á að stíga: Sumir virðast óttast að framsókn sé að takast þetta á meðan aðrir velta sér upp úr upphæðinni í mbl fréttinni sem gæti allt eins verið hærri eða lægri þegar þetta verður kynnt.

En hvað upphæðina varðar þá er ágætt að muna að 300 milljarðar er uppfinning Össurar Skarphéðinssonar ef ég man rétt. Hann henti þessum strámanni inn í umræðuna í kosningabaráttunni til þess eins að gjöreyða fylgi samfylkingarinnar að því er virðist.  Ef upphæð skuldaleiðréttinga Laugarvatnsstjórnarinnar verður af stærðargráðunni 130 milljarðar þá eru samanlagðar leiðréttingar í gegnum 110% leið velferðarstjórnarinnar og einhverjar minni aðgerðir ca. 200 milljarðar.  Það er upphæð sem er á pari við það sem HH og framsókn héldu á lofti skömmu eftir hrun ef minnið svíkur mig ekki.  

En sjáum hvað setur.  Kannski gugnar sjálfstæðisflokkurinn í málinu með tilheyrandi stjórnarslitum.  Það virðist a.m.k. ekki þurfa mikla andspyrnu gegn þeim þessi árin til þess að það sjái undir hælana á þeim á flótta.  

„Velja alltaf skammtímalausnir“

"Kínadraumar"

Í bókinni "Ekkert mál" frá því 1984, sem er eftir Njörð P. Njarðvík, kemur fyrir hugakið "kínadraumar" sem notað var til þess að lýsa óraunhæfum draumum heróínfíkilsins um að hætta bara í neyslunni sí svona og stofna t.d. fjölskyldu og kaupa hús.  Fíkilinn vissi sjálfur að þetta myndi aldrei gerast en endurspeglaði að sjálfsögðu þá mannlegu þrá hans að komast út úr vítahring neyslunnar og eignast betri tilveru.

Ég held ég sé ekkert að móðga lávarðinn í fréttinni, sem slitastjórn Glitnis virðist hafa dregið upp á skerið til þess að stappa stálinu í kröfuhafa bankanna, þegar ég kalla væntingar hans til afnáms haftanna "kínadrauma". Í þessu tilviki þá snýr draumurinn að því að AGS láni íslenskum stjórnvöldum erlendan gjaldeyri sem þau geti látið kröfuhafa fá og að þar með verði íslenskir skattgreiðendur látnir borga út vogunnarsjóði sem eru fastir innan haftanna. Rök aðalsmannsins eru þau að það sé mikilvægt fyrir hagsmuni AGS að krónan falli ekki og þar með hljóti AGS að vilja taka þátt í þessu.

Það er svo sem ekki margt um þetta að segja annað en: "You couldn´t make this shit up". Það er ágætt að rifja það upp að það sem styrkir okkar stöðu í þessu máli er sú staðreynd að ríkið skuldar kröfuhöfum engan gjaldeyri og enginn ástæða til þess að taka lán fyrir þá svo þeir geti keypt gjaldeyri fyrir íslenkskar krónur á Seðlabankagengi.  Einu samskiptin sem íslenska ríkið þarf að hafa við AGS er að skila þeim aftur þeim gjaldeyri sem það fékk að láni hjá AGS (væntanlega af því að norræna velferðarstjórnin stefndi að því að skuldsetja almenning til þess að geta borgað út erlenda kröfuhafa). Það myndi þjóna hagsmunum AGS og ríkisins fullkomlega. 

Ég sé núna þegar ég er búinn að hlaða inn þessum pistli að linkurinn á fréttina hefur ekki náðst með en hann fylgir hérna:

http://www.mbl.is/vidskipti/frettir/2013/11/06/samkomulag_med_studningi_ags/

En auðvitað heitir lávarðurinn "Eatwell(s)".  Það er eiginlega of fyndið til þess að geta verið satt.